ThaiSook I 2565
กิจกรรมทางกาย (Physical Activity) หมายถึง การขยับเคลื่อนไหวร่างกายทั้งหมดในชีวิตประจำวันของเรา และวิธีที่การเคลื่อนไหวเหล่านี้ส่งผลต่อการใช้ และการเผาผลาญพลังงาน รวมไปถึงทำงานด้วย เช่น การทำงานบ้าน ทำสวน ทำไร่ เป็นต้น และการเดินทาง เช่น การเดิน ปั่นจักรยาน เป็นต้น
กิจกรรมทางทางกายแบ่งออกเป็น 3 ระดับตามการเคลื่อนไหว
- ระดับเบา (Light Intensity)
การเคลื่อนไหวที่น้อยในการออกแรงเน้นกิจกรรมที่ทำให้รู้สึกเหนื่อยน้อยเป็นการเคลื่อนไหวที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวัน เช่น การยืน การเดินระยะทางสั้นๆ การทำงานบ้าน ปลูกต้นไม้ เป็นต้น
- ระดับปานกลาง (Moderate Intensity)
กิจกรรมที่ทำให้รู้สึกเหนื่อยปานกลาง เช่น การเดินเร็ว ปั่นจักรยาน โยคะ พิลาทิส เป็นต้น โดยระหว่างที่ทำกิจกรรมสามารถพูดเป็นประโยคได้ มีเหงื่อซึม ๆ หรือหากวัดอัตราการเต้นหัวใจจะมีระดับชีพจรอยู่ระหว่าง 120-150 ครั้ง/นาที
- ระดับหนัก (Vigorous Intensity)
การเคลื่อนไหวร่างกายที่ทำให้รู้สึกเหนื่อยมาก ทำกิจกรรมซ้ำอย่างต่อเนื่องด้วยการใช้กล้ามเนื้อมัดใหญ่ เช่น การวิ่ง การเดินขึ้นบันได การออกกำลังกายหรือมีกิจกรรมทางกาย การเล่นกีฬา โดย ระหว่างทำกิจกรรมไม่สามารถพูดเป็นประโยคได้ รู้สึกหอบเหนื่อย หรือหากวัดอัตราการเต้นหัวใจจะมีระดับชีพจร 150 ครั้งต่อนาที
ประโยชน์จากการมีกิจกรรมทางกาย
- สร้างเสริมความแข็งแรงของระบบการไหลเวียนโลหิต ระบบหายใจ กล้ามเนื้อ กระดูก รวมถึงความยืดหยุ่นของร่างกาย
- ลดโอกาสการป่วยด้วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง เช่น อ้วน เบาหวาน ความดันโลหิตสูง หัวใจ
- มีความกระตือรือร้น ลดความเครียดและภาวะซึมเศร้า
- ลดภาระค่าใช้จ่ายจากการรักษาพยาบาลลดการขาด/ลางาน
- ช่วยลดอัตราการเสี่ยงต่อการหกล้ม และช่วยเสริมสร้างความจำเพื่อเตรียมความพร้อมเป็นผู้สูงวัยที่แข็งแรงและมีคุณค่าต่อไป
การออกกำลังกายอย่างปลอดภัย
แต่ละคนควรเลือกการออกกำลังกายที่ตนเองชอบและสะดวก อย่างไรก็ตามสำหรับผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่นโรคความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน ไขมันในเลือดสูง หรือมีประวัติคนในครอบครัวเป็นโรคหัวใจ ควรปรึษาแพทย์ก่อนเลือกวิธีออกกำลังกาย นอกจากนี้ ช่วงเริ่มต้นของการออกกำลังกายไม่ควรควรหักโหมเกินไป และควรออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ ไม่ใช่แค่เป็นครั้งคราว
ในระหว่างการออกกำลังกาย สิ่งสำคัญคือต้องสังเกตอาการของตัวเราในขณะออกกำลังกายด้วย และหยุดทันทีหากมีอาการดังต่อไปนี้
เจ็บหน้าอกเหมือนถูกกดทับอย่างรุนแรง เหนื่อยง่าย หัวใจเต้นผิดปกติ หายใจลำบาก เวียนศีรษะ คลื่นไส้ และเสียการทรงตัว หากพักแล้วยังมีอาการเหล่านี้อยู่ แนะนำให้ไปพบแพทย์
อ้างอิง
ThaiSook I 2565
