โดยทั่วไปการทานอาหารแบบเมดิเตอร์เรเนียนจะเน้นไปที่อาหารที่มีกากใยสูง, ผัก, ผลไม้, และไขมันที่ดีต่อสุขภาพ โดยมีน้ำมันมะกอกเป็นแหล่งไขมันหลัก จากงานวิจัยต่างๆ แสดงให้เห็นว่าการทานอาหารเมดิเตอร์เรเนียนนั้นสามารถลดความเสี่ยงต่อโรคหัวใจ และโรคอื่นๆ รวมไปถึงช่วยในเรื่องควบคุมน้ำหนักได้อีกด้วย แต่อาหารแบบเมดิเตอร์เรเนียนนั้นมีทั้งข้อดี และข้อเสียเช่นกัน ดังนั้นการเข้าใจลักษณะอาหารแบบเมดิเตอร์เรเนียนอาจจะสามารถช่วยให้เราวางแผนการกิน และการซื้อของได้มีประสิทธิภาพมากขึ้น
อาหารเมดิเตอร์เรเนียนคืออะไร?
อาหารเมดิเตอร์เรเนียนเป็นวิธีการรับประทานอาหารตามวัฒนธรรมการทานอาหารแบบดั้งเดิมของประเทศที่อยู่ติดกับทะเลเมดิเตอร์เรเนียน เช่น อิตาลี สเปน ฝรั่งเศส เป็นต้น โดยอาหารเมดิเตอร์เรเนียนเป็นการทานเพื่อสุขภาพ มุ่งเน้นไปที่ธัญพืชไม่ขัดสี ไขมันดี (ปลา น้ำมันมะกอก ถั่ว ฯลฯ) ผัก ผลไม้ ปลา และการบริโภคเนื้อสัตว์ที่ไม่ใช่ปลาในปริมาณที่น้อยมาก
ลักษณะอาหารแบบเมดิเตอร์เรเนียน
การทานอาหารแบบเมดิเตอร์เรเนียนของแต่ละคนอาจจะมีรูปแบบที่แตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับเป้าหมาย และความต้องการของแต่ละบุคคล โดยทั่วไปอาหารแบบเมดิเตอร์เรเนียนจะประกอบด้วยธัญพืช ผักและผลไม้ รวมถึงปลา พืชตระกูลถั่ว และหาได้ง่ายทั่วไป ตารางด้านล่างจะเป็นการแนะนำเป้าหมาย ปริมาณ และเคล็ดลับการทานอาหารแต่ละชนิด สามารถนำไปปรับเมนูประจำวันต่างๆ ของเราได้ และอาจกำหนดสัดส่วนได้ชัดเจนและทำให้ง่ายยิ่งขึ้น
อาหาร | เป้าหมาย | ปริมาณ (1 ส่วน) | เคล็ดลับ |
ผักและผลไม้สด | ผลไม้: 2 ส่วนต่อวัน ผัก: อย่างน้อย 3 ส่วนต่อวัน | – ผลไม้: ½ ถึง 1 ถ้วย – ผักสุก 1/2 ถ้วย – ผักสด 1 ถ้วย | รับประทานผักอย่างน้อย 1 ส่วนต่อมื้อ และเลือกทานผลไม้เป็นของว่างแทนขนม |
ธัญพืชและผักที่มีแป้ง (มันฝรั่ง ถั่วลันเตา และข้าวโพด) | 3 ถึง 6 ส่วนต่อวัน | – ธัญพืช ½ ถ้วย – ข้าว เส้นก๋วยเตี๋ยว 1 ทัพพี – ขนมปัง 1 แผ่น | เลือกข้าวโอ๊ต ข้าวบาร์เลย์ หรือข้าวกล้อง ขนมปังโฮลเกรน หลีกเลี่ยงคาร์โบไฮเดรตขัดสี และอาหารแปรรูป |
น้ำมันมะกอกบริสุทธิ์พิเศษปรุงอาหาร (Extra virgin olive oil) | 1 ถึง 4 ส่วนต่อวัน | 1 ช้อนโต๊ะ | ใช้แทนน้ำมันพืชและไขมันสัตว์ (เนย, ครีม, มายองเนส) ราดบนสลัด ผักปรุงสุก |
พืชตระกูลถั่ว | 3 ส่วนสัปดาห์ | ครึ่งถ้วย | เพิ่มลงในแต่ละมื้ออาหาร |
ปลา | 3 ส่วนต่อสัปดาห์ | 85–90 กรัม | เลือกปลาที่มีโอเมก้า 3 สูง เช่น ปลาแซลมอน ปลาซาร์ดีน แฮร์ริ่ง ทูน่า เป็นต้น |
ถั่ว | อย่างน้อย 3 ส่วนต่อสัปดาห์ | – ถั่ว ¼ ถ้วย – เนยถั่ว 2 ช้อนโต๊ะ | ตามหลักการแล้ว ให้เลือกวอลนัต อัลมอนด์ และเฮเซลนัต เพิ่มในสลัด และโยเกิร์ต เลือกถั่วคั่วแบบดิบ ไม่ใส่เกลือ และแบบแห้ง |
สัตว์ปีก | ไม่เกินวันละส่วน (น้อยกว่านี้อาจจะดีกว่า) | 85 กรัม | เลือกเนื้อขาวแทนเนื้อสีเข้ม กินแทนเนื้อแดง เลือกสัตว์ปีกที่ไม่มีหนังหรือเอาหนังออกก่อนปรุงอาหาร อบ ย่าง หรือย่าง |
ผลิตภัณฑ์นม | ไม่เกินวันละส่วน (น้อยกว่านี้อาจจะดีกว่า) | – นมหรือโยเกิร์ต 1 ถ้วย – ชีสธรรมชาติ 1 ½ ออนซ์ | เลือกชีสไขมันต่ำตามธรรมชาติ เลือกนม และโยเกิร์ตไร้ไขมันหรือ 1% เช่น นมข้าวโอ๊ต งาดำ ถั่ว หลีกเลี่ยงนมไขมันสูง ครีม ซอส และน้ำสลัดที่ทำจากครีม |
ไข่ | 1 ไข่แดงต่อวัน | ไข่ 1 ฟอง (ไข่แดง + ขาว) | ลดปริมาณไข่แดง ไม่จำกัดปริมาณไข่ขาว หากคุณมีคอเลสเตอรอลสูง ควรรับประทานไข่แดงไม่เกิน 4 ฟองต่อสัปดาห์ |
เนื้อแดง (เนื้อวัว หมู เนื้อลูกวัว และเนื้อแกะ) | ไม่บริโภค หรือไม่เกิน 1 ส่วนต่อสัปดาห์ | 85 กรัม | เลือกเฉพาะเนื้อไม่ติดมัน เช่น เนื้อสันใน เนื้อสันนอก |
ไวน์ (ไม่จำเป็น) | 1 แก้วต่อวัน (ผู้หญิง) 2 แก้วต่อวัน (ผู้ชาย) | 1 แก้ว (3 ½ ออนซ์) | บริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณที่พอเหมาะ และผู้ที่มีประวัติการติดสุราควรหลีกเลี่ยง |
ขนมเบเกอรี่และของหวาน | หลีกเลี่ยงขนมอบและของหวานที่มีน้ำตาล หรือทานได้ไม่เกิน 3 ชิ้นต่อสัปดาห์ | แตกต่างกันไปตามประเภท | ให้เลือกท่านผลไม้ และโยเกิร์ตที่ไม่มีไขมัน หรือถั่วแทน |
อ้างอิง
- Harvard Health Publishing By Katherine D. McManus, MS, RD, LDN, Contributor (2023). A practical guide to the Mediterranean diet สืบค้นจาก https://www.health.harvard.edu/blog/a-practical-guide-to-the-mediterranean-diet-2019032116194
- shimacrobiotics. (2023). Mediterranean Diet vs Macrobiotics. สืบค้นจาก https://shimacrobiotics.org/mediterranean-diet-vs-macrobiotics/
- clevelandclinicclevelandclinic Last reviewed by a Cleveland Clinic medical professional . (2022). Mediterranean Diet. สืบค้นจาก https://my.clevelandclinic.org/health/articles/16037-mediterranean-diet